Samodzielność przedszkolaka. Psycholog: powstrzymaj się od wyręczania

Samodzielność przedszkolaka. Dlaczego to ważne?

Dlaczego samodzielność dziecka w wieku przedszkolnym jest ważna dla jego rozwoju? Psycholog dzieci i młodzieży Agnieszka Dąbrowska odpowiada:

Samodzielność jest naturalną potrzebą każdego dziecka i jednym z ważniejszych elementów rozwoju. Wszystko to, co przedszkolak wykona bez udziału dorosłych będzie przekładać się na jego umiejętności i wiedzę o świecie, a także kształtować obraz siebie, własną tożsamość i odporność psychiczną. 

Z samodzielnych przedszkolaków wyrastają bowiem samodzielni i zaradni dorośli. 

Wśród kompetencji samoobsługowych przedszkolaka należy m.in.: samodzielne jedzenie, mycie zębów i rąk, korzystanie z toalety. 

Dzieci w tym wieku z reguły potrafią już same się rozebrać i ubrać, z wyłączeniem trudniejszych do obsługi elementów garderoby. Są też w stanie same założyć i zdjąć buty, spakować potrzebne zabawki - wymienia specjalistka. 

Rozstanie jak żałoba – jak przeżyć stratę i odbudować siebie

Przemoc emocjonalna, love bombing, kontrola: te mechanizmy obnaża film „Dom dobry”

Jesienna chandra czy depresja sezonowa? Kiedy warto porozmawiać z psychologiem

Syndrom pustego gniazda – jak poradzić sobie, gdy dzieci opuszczają dom?

Stres przewlekły - jak go rozpoznać i przeciwdziałać wypaleniu życiowemu

Czy „Teściowie 3” zniechęcą do wizyty u psychiatry? Ekspertka wyjaśnia, co jest nie tak

W jaki sposób wspierać samodzielność dziecka w wieku przedszkolnym? 

To, co najważniejsze to stwarzanie dziecku okazji do samodzielnego wykonywania czynności.

Nasza ekspertka podkreśla:

Warto pamiętać, że jednym z istotniejszych elementów życia przedszkolaka jest zabawa, poprzez którą dzieci uczą się świata i życia. Swobodna zabawa, jej organizacja i planowanie mogą być świetną okazją do podejmowania pierwszych samodzielnych decyzji. 

O czym jeszcze warto pamiętać? 

Przy uczeniu się wykonywania nowych czynności warto wykazać się cierpliwością, tymczasową tolerancją bałaganu, a także dać dziecku odpowiednio dużo czasu na ich opanowanie. Duże znaczenie może mieć też przyzwolenie na popełnianie błędów i zachęcanie do podejmowania kolejnych prób. 

Taka nauka samodzielności najlepiej, aby odbywała się stopniowo przy stałym zapewnieniu wsparcia w przypadku napotykania większych trudności.

Dowiedz się więcej

o zdrowiu psychicznym i pomocy psychologicznej

Sprawdź

Wyręczanie dziecka. Typowe błędy rodziców

Jakie są typowe błędy, jakie rodzice popełniają w nauce samodzielności przedszkolaków? 

To, co zdarza się najczęściej to wyręczanie dziecka i robienie czegoś za nie. Z reguły wynika to z chęci pomocy lub naszej niecierpliwości, przekonania, że tak będzie łatwiej i szybciej - przyznaje Agnieszka Dąbrowska.

I podkreśla:

Warto pamiętać, że wyręczanie dziecka powoduje większą zależność od dorosłych, osłabia wiarę we własne możliwości i odbiera szansę na nauczenie się czegoś nowego. 

Co istotne, dobrze jest też zwracać uwagę to komunikaty, jakie kierujemy w stronę dziecka.

Zwroty typu “jesteś jeszcze za mały”, “sam nie dasz rady”, jak też krytykowanie za popełnione błędy może skutkować utratą motywacji do podejmowania nowych wyzwań.

Samodzielność przedszkolaka. Co z obowiązkami domowymi?

Czy dziecko w wieku przedszkolnym powinno mieć już obowiązku domowe? Psycholog dzieci i młodzieży przekonuje:

Angażowanie dziecka w codzienne obowiązki będzie sprzyjać rozwijaniu się samodzielności, odpowiedzialności i umiejętności współpracy, a także kształtować pomocne w życiu nawyki. 

Obowiązki te należy dostosować do wieku i możliwości dziecka. 

Zadania odpowiednie dla przedszkolaka to np. odkładanie na miejsce zabawek i ubrań, ścielenie łóżka. Możemy też zachęcać dziecko do pomocy we wspólnym przygotowywaniu posiłków i prostych zadaniach porządkowych - wylicza nasza ekspertka. 
Samodzielność przedszkolaka. Pomocne narzędzia

Jakie narzędzia mogą być pomocne przy rozwoju samodzielności przedszkolaka? Agnieszka Dąbrowska podpowiada:

Świetnymi pomocami do nauki samodzielności mogą być zabawki, które będą pobudzać kreatywność, ale też uatrakcyjnią dziecku nowe zadania i naukę czynności. 

I dodaje:

Możemy wesprzeć się też książeczkami dla takimi jak; “Samodzielność. Co zrobi Frania?” albo “Wiążę buty. Już potrafię”. 

Przede wszystkim pamiętajmy jednak o docenianiu wszelkich starań i każdej podjętej przez dziecko próby, zrobienia czegoś samodzielnie.