SIBO i IMO w gabinecie dietetyka. Co trzeba wiedzieć?

Co to jest SIBO i IMO?

SIBO charakteryzuje się nadmiernym wzrostem bakterii w jelicie cienkim. Zazwyczaj bakterie znajdują się w jelicie grubym, wspomagając tam trawienie i produkcję witamin.

W przypadku SIBO bakterie migrują do jelita cienkiego, co prowadzi do zaburzeń w trawieniu i wchłanianiu składników odżywczych. IMO natomiast jest wynikiem nadmiaru mikroorganizmów produkujących metan, archeonów.

Jak wyjaśnia dietetyk Agata Bilińska:

-  Archeony różnią się od bakterii, a ich obecność w jelicie cienkim może prowadzić do zaparć, ponieważ metan spowalnia motorykę jelit.

Jak obniżyć cholesterol bez leków? Co działa, a co jest mitem?

Dieta dopaminowa – czy jedzenie może naprawdę poprawić nastrój?

Koci pazur: naturalne wsparcie odporności czy kolejny modny suplement?

Naturalny sojusznik zdrowia – jak działa korzeń lukrecji?

Dieta po 60. roku życia – jak wspierać zdrowie, odporność i długowieczność organizmu

Sezonowe superfoods – jak jeść zdrowo przez cały rok

SIBO a IMO – różnice i typy

Różnice między SIBO a IMO wynikają głównie z rodzaju gazu produkowanego przez mikroorganizmy. W SIBO dominują bakterie wytwarzające wodór, co wywołuje fermentację i wzdęcia, natomiast w IMO dominuje nadmiar metanu, co skutkuje głównie zaparciami.

Wyróżnia się różne typy SIBO w zależności od wytwarzanego gazu: SIBO wodorowe, siarkowodorowe i mieszane formy. IMO związane jest przede wszystkim z nadprodukcją metanu.

Przyczyny SIBO i IMO

Jak podkreśla dietetyk Agata Bilińska, nadmierny przerost mikroorganizmów to efekt, a nie przyczyna problemów w układzie pokarmowym. Występowanie SIBO/IMO może być wynikiem:

• Zaburzeń motoryki jelit – zwolniony ruch treści pokarmowej sprzyja namnażaniu się bakterii w jelicie cienkim.
• Problemów anatomicznych – operacje, zrosty lub przetoki mogą powodować stagnację treści pokarmowej i sprzyjać przerostowi mikroorganizmów.
• Dysfunkcji zastawki krętniczo-kątniczej – umożliwia przemieszczanie się bakterii z jelita grubego do cienkiego.
• Zaburzeń hormonalnych – schorzenia takie jak niedoczynność tarczycy i cukrzyca mogą wpływać na motorykę jelit.
• Diety bogatej w fermentujące węglowodany – dieta pełna cukrów prostych sprzyja namnażaniu bakterii.
• Częstej antybiotykoterapii i nadużywaniu inhibitorów pompy protonowej.
• Zaburzeń trawienia i niedoboru enzymów trawiennych.
• Czynników behawioralnych i stresu – stres i nieuważne jedzenie mogą znacznie pogorszyć stan układu pokarmowego.

Objawy SIBO i IMO

Objawy SIBO i IMO są zbliżone, jednak niektóre różnice mogą pomóc w rozróżnieniu tych zaburzeń:

• Wzdęcia i uczucie „nabrzmienia”
• Ból brzucha
• Biegunka – typowa dla SIBO wodorowego
• Zaparcia – charakterystyczne dla IMO
• Nietolerancje pokarmowe – zwłaszcza na produkty fermentujące (FODMAP)
• Niedobory składników odżywczych – np. witamina B12
• Zmęczenie oraz ogólne złe samopoczucie

Diagnoza i leczenie SIBO/IMO

Proces diagnozy SIBO/IMO zazwyczaj zaczyna się od szczegółowego wywiadu oraz analizy objawów. Agata Bilińska wskazuje, że:

-  Test oddechowy na obecność wodoru i metanu jest najczęstszym narzędziem diagnostycznym. Pacjent spożywa specjalny roztwór (np. glukozę lub laktulozę), a następnie mierzy się stężenie gazów w wydychanym powietrzu. Wzrost poziomu wodoru sugeruje SIBO, natomiast metan – IMO.

Leczenie SIBO/IMO obejmuje:

• Antybiotyki – głównie rifaksymina lub neomycyna, działające miejscowo na bakterie w jelitach.
• Probiotyki i prebiotyki – w celu przywrócenia równowagi mikroflory jelitowej.
• Dieta Low FODMAP – dieta eliminacyjna, która ogranicza fermentujące węglowodany, a jej właściwe wdrożenie i zakończenie powinno odbywać się pod kontrolą dietetyka.
• Suplementacja enzymami trawiennymi – szczególnie pomocna przy zaburzeniach wchłaniania.
• Leki prokinetyczne – wspomagające motorykę jelit.

W przypadku IMO Agata Bilińska zaznacza, że leczenie może wymagać dodatkowych środków, ponieważ archeony produkujące metan są trudniejsze do zwalczania.

Rola dietetyka w leczeniu SIBO/IMO

Jak tłumaczy Agata Bilińska, w skutecznym leczeniu SIBO/IMO dieta odgrywa kluczową rolę. Dieta Low FODMAP stanowi bazę terapii żywieniowej.

- Dietetyk, wdrażając ją, przeprowadza pacjenta przez eliminację fermentujących węglowodanów i kontrolowane włączanie produktów z powrotem, co minimalizuje objawy i pozwala na identyfikację nietolerancji.

Dietetyk wskazuje również na znaczenie behawioralne i odpowiednie zarządzanie stresem, które wspiera oś jelita-mózg.

- Pomaga ona pacjentom w uważnym jedzeniu, dokładnym przeżuwaniu oraz dbałości o rytm dobowy i zarządzanie stresem, co jest fundamentem skutecznej terapii.

Praktyka dietetyka klinicznego

W gabinecie Agaty Bilińskiej terapia SIBO i IMO obejmuje m.in.:

• Sporządzanie spersonalizowanego planu żywieniowego – z uwzględnieniem diety Low FODMAP i powolnego reintrodukowania eliminowanych produktów.
• Monitorowanie objawów i modyfikacja planu – dieta jest dostosowywana do tolerancji pacjenta.
• Wskazówki dotyczące suplementacji – zwłaszcza w przypadku niedoborów witamin, jak B12, czy D.
• Rola edukacji i wsparcia – dietetyk uczy pacjentów o znaczeniu regularności posiłków i zarządzania stresem