Od razu po połogu, po wielu miesiącach po porodzie, mniej obfita i bolesna albo bardziej. Miesiączka. Jak się zmienia po porodzie? Jaki ma związek z karmieniem piersią? Kiedy powinna wzbudzić niepokój? Jakie są zalecenia do wizyty u ginekologa? Wątpliwości rozwiewa nasz ekspert, ginekolog Łukasz Blukacz.
Miesiączka to krwawienie z dróg rodnych występujące cyklicznie u kobiet w wieku rozrodczym.
Wynika z wahania hormonów składających się na cykl miesięczny, w którego pod koniec drugiej fazy dochodzi do złuszczenia się błony śluzowej wyścielającej jamę macicy.
Mechanizm ten prowadzi w kolejnej – pierwszej fazie cyklu do odbudowy błony śluzowej. To z kolei pozwala na zagnieżdżenie się uwolnionej w wyniku owulacji, zapłodnionej komórki jajowej. Prawidłowo zagnieżdżona komórka jajowa rozwija się dalej do ciąży. Wystąpienie miesiączki niesie informację iż w danym cyklu nie doszło do zapłodnienia i z dużą dozą prawdopodobieństwa wyklucza ciążę - tłumaczy ginekolog Łukasz Blukacz.
Po porodzie wnętrze jamy macicy będące miejscem rozwoju ciąży przez poprzednie dziewięć miesięcy powoli wraca do normy. W pierwszych tygodniach bezpośrednio po porodzie występują tak zwane odchody połogowe.
Na początku prawidłowo są one krwisto-czerwone, a w kolejnych tygodniach stają się coraz jaśniejsze, aż do żółtawych czy bezbarwnych. Odchody połogowe będące wykładnikiem prawidłowego gojenia się macicy po porodzie utrzymywać się mogą do szóstego tygodnia od porodu. U niektórych kobiet okres połogu może zakończyć się wcześniej - zwraca uwagę lekarz.
Co ważne, jeśli krwawienie z dróg rodnych pojawi się wcześniej niż po sześciu tygodniach, a już po zakończeniu wydalania odchodów o charakterze krwistym należy pilnie skonsultować się z ginekologiem.
W takim przypadku na podstawie badania ginekologicznego, ultrasonograficznego i niejednokrotnie badań biochemicznych należy wykluczyć ryzyko infekcji czy pozostania fragmentów błon płodowych, które wymagać może pilnego leczenia.
Kiedy kobieta może spodziewać się pierwszej miesiączki po porodzie? Nasz ekspert zauważa:
Może to być okres od sześciu tygodni po porodzie, nazywanych połogiem, aż do zakończenia regularnego karmienia piersią. Jest to bardzo szeroki przedział czasowy. Jego długość uzależniona jest nie tylko od czasu karmienia piersią, ale również od szeregu innych czynników, po uwarunkowania genetyczne włącznie.
U kobiet karmiących piersią, w szczególności regularnie, pierwsza miesiączka może nie pojawić się przez okres wielu miesięcy. Wraz z czasem, który upłynął od porodu oraz spadkiem częstotliwości karmień wzrasta prawdopodobieństwo wystąpienia miesiączki również w trakcie laktacji.
U kobiet które zaprzestały karmienia w okresie do kilku tygodni po porodzie miesiączka wraca z reguły po sześciu do dwudziestu tygodni po porodzie - wyjaśnia Łukasz Blukacz.
W jaki sposób karmienie piersią ma wpływ na miesiączkowanie? Tak tłumaczy to ginekolog Łukasz Blukacz:
Karmienie piersią jest regulowane mechanizmy hormonalne. Produkcja pokarmu w piersiach zależna jest od wydzielania hormonu nazywanego prolaktyną, który produkowany jest w przysadce mózgowej – małym gruczole znajdującym się mniej więcej pośrodku głowy, za oczami. Prolaktyna wydzielana do krwiobiegu pobudza produkcję mleka w gruczołach piersiowych oraz hamuje pośrednio funkcje jajników prowadzącą do dojrzewania i uwalniania komórek jajowych i prawidłowego rytmu miesiączkowania.
Jak podkreśla, mechanizm ten nie jest jednak niezawodny. Warto więc wiedzieć o tym, że u niektórych kobiet wydzielanie prolaktyny może być niewystarczające do zahamowania owulacji.
W związku z tym kobiety te mogą owulować, a tym samym być płodne, nawet w sytuacji gdy karmią piersią i nie doświadczają miesiączek.
Nasz ekspert uspokaja natomiast - występowanie braku miesiączkowania trwające wiele miesięcy podczas karmienia piersią nie powinno budzić niepokoju. Oznacza to iż wydzielanie prolaktyny przez przysadkę mózgową utrzymuje się na poziomie wystarczającym do zahamowania krwawień miesiączkowych.
U wielu kobiet pierwsze miesiączki po porodzie bywają inne niż miesiączka przed porodem. Spektrum tej różnorodności jest bardzo szerokie.
U niektórych kobiet miesiączki po porodzie są mniej lub bardziej obfite, mniej lub bardziej bolesne, trwają krócej lub dłużej niż przed porodem - przyznaje nasz ekspert.
Szczęśliwie dla wielu kobiet miesiączki po porodzie charakteryzują się mniejszymi dolegliwościami niż przed porodem. Nie ma jednak reguły, która jednoznacznie określa charakter miesiączek po ciąży.
Warto jednak zwrócić uwagę na występowanie bolesnego miesiączkowania po porodzie, w szczególności jeśli przed ciążą krwawienia miesiączkowe nie wiązały się z występowaniem dolegliwości bólowych. Wystąpienie takiego problemu warto omówić z lekarzem podczas wizyty ginekologicznej.
Wizyta u ginekologa z badaniem i ultrasonografią zalecana jest po sześciu tygodniach od porodu. Ma ona na celu obserwacje po zakończeniu połogu.
Podczas tej wizyty warto omówić swoje wątpliwości oraz zaplanować sposób antykoncepcji w kolejnych miesiącach czy latach - mówi nasz ekspert.
Bezpośrednio po ciąży, w okresie jeszcze przed wizytą popołogową należy zgłosić się do lekarza w sytuacji:
W okresie karmienia piersią wystąpienie obfitego, bolesnego krwawienia lub nieprawidłowych upławów sugeruje konieczność umówienia pilnej konsultacji ginekologicznej celem diagnostyki zaburzeń i dobrania odpowiedniego leczenia
Tak jak już wspominaliśmy wcześniej, brak miesiączki w okresie karmienia piersią nie powinien wzbudzać niepokoju i nie jest podstawą do nagłej wizyty ginekologicznej. Również wystąpienie nieregularnego krwawienia o charakterze miesiączki podczas karmienia piersią nie powinno wzbudzać niepokoju.
Jednakże brak miesiączki w okresie kilku miesięcy po zakończeniu karmienia piersią wymaga dalszej diagnostyki ginekologicznej opartej przede wszystkim o badania laboratoryjne celem wykluczenia innych, w tym hormonalnych przyczyn zaburzeń miesiączkowania - zaleca ginekolog.
Jak zauważa nasz ekspert, powszechne są mity dotyczące płodności w okresie laktacji:
Brak miesiączki w okresie karmienia piersią nie jest jednoznaczny ze skuteczną antykoncepcją! Oczywiście brak miesiączki może skutecznie utrudniać zajście w ciążę, ale nie wyklucza tej ewentualności.
U części kobiet podczas karmienia piersią jajniki utrzymują swoją funkcję i uwalniają cyklicznie komórki jajowe, które zapłodnione mogą rozwijać się do prawidłowej ciąży.
Jaka więc metoda antykoncepcji jest rekomendowana w okresie laktacji? Łukasz Blukacz odpowiada:
Istnieją metody antykoncepcji zarówno o działaniu hormonalnym, jak i pozbawionych tego działania, które można bezpiecznie stosować w okresie karmienia piersią. Nie niosą one zagrożenia dla matki karmiącej, ani jej dziecka. Warto temat antykoncepcji omówić z ginekologiem już podczas wizyty po połogu, gdyż pozwala to zaplanować i dobrze dobrać schemat antykoncepcji na kolejne miesiące czy lata.
Warto również dodać, że wystąpienie krwawienia miesiączkowego niezależne od jego regularności czy jej braku, w okresie karmienia piersią nie wpływa w żaden sposób negatywnie na dalsze możliwość karmienia piersią.
Nie jest szkodliwe dla dziecka. Nie wymaga przestawienia dziecka na karmienie o charakterze mieszanym czy oparty o dostępne w sklepach pokarmy modyfikowane. Pokarm w trakcie miesiączki nie różni się jakościowo od tego produkowanego w innych dniach - podkreśla lekarz.
Serwis HaloDoctor ma charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i w żadnym wypadku nie zastępuje konsultacji medycznej. W celu dokładnej diagnozy zalecany jest kontakt z lekarzem. Jeśli jesteś chory, potrzebujesz konsultacji lekarskiej, e‑Recepty lub zwolnienia lekarskiego umów wizytę teraz. Nasi lekarze są do Twojej dyspozycji 24 godziny na dobę!